نظر شما در مورد این مقاله چیه؟چه مقدار موافقین و چه مقدار مخالف؟
هر روز بر تعداد سایتها افزوده مىشود و حجم عظیم اطلاعات با سرعتى باور نکردنى و به سهولت، مرز کشورها و قارهها را در مىنوردد و اینترنت مىرود تا رؤیاى دهکده جهانى را تحقق بخشد. بر طبق آمار تکفا (توسعه کاربران فن آورى اطلاعات) تنها در آغاز سال 2003 میلادى تعداد 480میلیون نفر در دنیا از اینترنت استفاده نمودهاند که این تعداد تا سال 2005 م. به 1.12 میلیارد نفر در جهان رسیده است.1
این در حالى است که اینترنت در ایران، بیش از آن که از جنبههاى علمى - تحقیقاتى مورد بررسى قرار گیرد، با عناوینى چون وبلاگ، چت و ایمیل شناخته شده است. در چنین دنیایى، از پیامها و تبلیغات سیاسى گرفته تا فیلم و موسیقى کرایهاى و از ردیابى یک بسته پستى تا شرکت دریک کنسرت با شکوه، همه وجود دارند. جالب است سرى هم به وبلاگها و چت رومهاى داخلى بزنیم تا معناى فناورى اطلاعات و کاربرد بهینه آن را بهتر درک کنیم.
حجم عظیمى از اطلاعات، در تبلیغات، حراجهاى اینترنتى، تشویق به خرید، شرط بندىها، تصاویر نامناسب، دوستیابى و در همسریابىهاى اینترنتى خلاصه شده است. ایمیلهاى عاشقانه، طنزهاى اینترنتى غیر اخلاقى، حجم عظیمى از اشعار ناموزون و درد دلهاى کهنه، گفتوگو، چتهاى به ظاهر دوستانه و... همه سهم ما از این شبکه جهانى است.
سهولت در دسترسى به اطلاعات، موجب افزایش تغییرات اجتماعى و اقتصادى پیش بینى نشدهاى گردیده است؛ اما پیشرفتهاى مذکور، حائز جنبه خطرناکى نیز مىباشد که پیدایش انواع جدید جرایم و نیز بهره بردارى از فن آورى جدید در ارتکاب جرایم سنتى، بخشى ازآن به شمار مىرود. علاوه بر این، عواقب و پیامدهاى رفتار مجرمانه، مىتواند خیلى بیشتر از قبل و دور از تصور باشد؛ از این جهت که محدودیتهاى جغرافیایى یا مرزهاى ملى آن را محدود نمىکند. فن آورى جدید، مفاهیم موجود را دچار چالشهایى ساخته است و جنایتکاران غالبا در مکانهایى به غیر از جاهایى که آثار و نتایج آنها ظاهر مىشود، قرار دارند.
فضاى سایبر، روان و قابل دسترس براى همگان، به خصوص براى کاربرانى است که على رغم تخصص و دانش خود، به اصول اخلاقى متعهد و پاىبند نبوده، اینترنت رااز اهداف متعالى و تعریف شده آن دور ساختهاند و «چو دزدى با چراغ آید، گزیدهتر برد کالا».
این چنین است که هر روز بر تعداد جرایم اینترنتى افزوده مىشود. نفوذ به سایتهاى دولتى و خصوصى، رزرو کردن (Domain) بر اساس نام شرکتها و افراد شناخته شده و باج خواهى از آنها، طراحى برنامههاى مخرب، مانند سرقت و جنایت، نفوذ و هک کردن سایتها، کلاهبردارىها، نفوذ به کارهاى شخصى افراد، سرقت از کارتهاى اعتبارى و باقى جرایم که از طریق چت وایمیل صورت مىگیرد، نمونهاى از این جرایم است.
از سوى دیگر دسترسى آزادانه به سایتها و ایمیلهاى غیراخلاقى (Spam)، درمعرض پیامهاى فورى بودن (Instant Messaging)و مسائل اتاقهاى گفتوگو (Chat Room) از جمله نگرانىهاى والدینى است که فرزندان آنها از اینترنت استفاده مىکنند.
بسیارى از سایتها به صورت آزادانه از تصاویر غیراخلاقى به عنوان جاذبه در تبلیغات تجارى سود برده، در تبلیغات خود عنوان freesize و sex free را لحاظ مىنمایند و فیلمها و عکسهاى مختلف را ارائه کرده، به صورت ناخود آگاه یا هدفمند، به تخریب پایههاى اعتقادى و اخلاقى کاربران مىپردازند.
رواج قمار در اینترنت، معضل دیگرى است؛ به طورى که شماره آگهىهاى تبلیغاتى قمار خانههاى اینترنتى از 911 هزار در سال 2003، به دو میلیون و پانصد هزار آگهى درسال 2004 افزایش یافته، از نظر حجم تبلیغات در اینترنت، در رده پنجم قرار گرفته است.2
علاوه بر همه موارد گفته شده، دوست یابىهاى اینترنتى ، فصل دیگرى را در ارتباطات جهانى رقم مىزنند.
فصلى پر از شعر و غزل و البته دوستىهاى کم خرج و نیز کم دردسرتر از دوستىهاى سنتى؛ فقط کلیک لازم است.
بسیارى از دوستىها به مدد اتاقهاى گفتوگو و چت روم(Chat Room)هاى داخلى و خارجى، طعم دیگرى دارد؛ چون لازم نیست کسى را بشناسى و مجبور هم نیستى خودت را صادقانه معرفى کنى و به همین راحتى، یک سرگرمى به ظاهر شرافتمندانه پیدا مىکنى. اگر چه در بسیارى از کشورها افراد از چت، براى تبادل اطلاعات و دوستیابىهاى علمى - تحقیقاتى استفاده مىکنند ؛اما در ایران، جوانان ساعتها به گفتوگوهاى تفریحى مىپردازند و متاسفانه این امر شامل دانشجویان نیز مىشود و اکثر آنان به دلیل آشنایى کمى که با زبان انگلیسى دارند، استفاده چندانى از سایتهاى خارجى و مطالب مفید آنها نداشته، بیشتر سرگرم گشت زنى دربین سایتها و وبلاگهاى تفریحى هستند و این البته شامل دانشجویانى نیز مىشود که به دلیل انجام پروژه پایانى، کارت رایگان استفاده از کارگاه کامپیوتر را دریافت مىکنند.
در گفتوگویى که با مسؤولین سایت دانشگاه داشتیم، آنها نیز این موارد را تایید کردند و در پاسخ به این مسأله که چرا در سایت دانشگاه، استفاده از chat و Yahoo Messenger ممنوع است، اذغان داشتند که علاوه بر یک سرى محدودیتهاى فنى سایت، مسأله عمده در ممنوعیت این موارد، استفاده نادرست دانشجویان مىباشد و در حالى که آنان متقاضى استفاده از سایر نرم افزارها هستند، اما به جز تعدادى از دانشجویان فنى - مهندسى، سایر دانشجویان بیشتر به مسائل تفریحى پرداخته، در اکثر اوقات، مشغول چک کردن ایمیل خود هستند و حتى بارها اتفاق افتاد که بین دو سایت واقع در دانشگاه، فقط ایمیل رد و بدل شده است.
با این تفاسیر، بسیارى از افراد همچنان مشغول استفاده از اتاقهاى گفتوگو مىباشند. درچنین محیط مجازى که تنها با یک آدرس ایمیل، یک ID و با یک سرى User Name روبهرو هستیم، فقط مىتوان با افکار اشخاص آشنا شد(آن هم اگر که شخص مقابل صادق باشد که البته در صد این افراد بسیار کم است) و نکته مهم آن است که وقتى دوستىهاى قدیمى و ارتباطات صمیمى هر چند محکم، آسیبپذیر و شکنندهاند چگونه مىتوان به دوستىهاى اینترنتى خوشبین بود؛ حتى اگر آن شخص زیبا بنویسد و خوب صحبت کند، نمىتوان با یک ID و صدا، کسى را شناخت و به او اطمینان کرد. دوستىهاى اینترنتى، پیش از آن که به دوستىهاى مفید و سازنده تبدیل شوند، به نوعى تفریح و عادت مبدل خواهد شد.
به مدد این شبکه جهانى، انواع کارت پستال، انیمیشن، پیغامهاى دوستانه و تبریک، به هر مناسبتى به راحتى و تنها با چند بار کلیک کردن به آدرس مورد نظر ارسال مىشود. با آن که در اکثر اوقات دیدارى در کار نیست، اما پیغامهاى الکترونیکى وظیفه خود را به نحو احسن انجام مىدهند؛ به خصوص اگر نویسنده پیغامها، دستى در ادبیات ملل و اشعار دوستانه داشته باشند. از این رو کیوسکهاى مطبوعاتى، دکههاى فروش سیگار، انتشاراتىها، موبایل فروشىها، سوپرمارکتها و این اواخر ساندویچىها هم، محلهاى عمده فروش کارتهاى روزانه و شبانه اینترنتى محسوب مىگردند. دوستى مىگفت: «ایران، بیشترین تعداد استفاده کنندگان از Chat Roomها را به خود اختصاص داده است»؛ اتاقهاى گفتوگویى که سود جویان، طعمههاى خود را در آن جا مىیابند.
جایى که معلوم نیست با چه کسى روبهرو هستى و هر کس با شخصیتى متفاوت با آن چه که هست، خود را معرفى مىکند؛ «بانام مستعار، قیافه مستعار، شغل و تحصیلات و حتى عقاید مستعار که فرسنگها با خود واقعى آنها فاصله دارد» و در این میان، بسیارى از افراد، خوشبینانه به آنها اعتماد مىکنند و متأسفانه مورد سوءاستفاده قرار مىگیرند.